Page 216 - The 10th Graduate Integrity Conference Proceeding
P. 216
1. บทนํา
่
ึ
ี
ั
้
่
ุ
ั
่
ุ
ั
ั
ิ
่
ื
ปจจบนทวโลกไดเผชญกบประชากรผูสูงอาย มอตราการเพิมขนสูงกวากลุมอืน ๆ อยางตอเนอง ประเทศไทยก ็
้
ู
ึ
เชนเดียวกนในป 2564 จะเขาสสังคมสูงวยอยางสมบรณ (Complete Aged Society) เมือประชากรทมอาย 60 ป ขนไปมาก
ั
ั
ู
่
ี
ี
่
ุ
ี
่
ื
ิ
ี
่
่
ิ
ถงรอยละ 20 (มูลนธสถาบันวจัยและพัฒนาผูสูงอายุไทย, 2558) ผูสูงอายุเปนวยทมการเปลียนแปลงแตกตางจากวยอนทง ้ ั
ิ
ั
ึ
ั
่
ั
ี
ี
่
ี
่
ี
ิ
ี
่
่
ทางดานรางกายทมีความเสือมตามกาลเวลา ดานจตใจทมความเปลียนแปลงทางอารมณ และดานสงคมและเศรษฐกิจทมการ
่
ั
่
ี
เปลียนแปลงความสมพนธกน การเปลียนแปลงดังกลาวสงผลตอการเกดสภาวะทางรางกายและจตใจทไมดตอผูสูงอาย วดใน
ิ
ิ
่
ี
ุ
ั
ั
ั
ิ
่
ศาสนาพทธเปนพืนทสาธารณะทเปนเปาหมายหนึงในการทํากจกรรมทางสังคมนอกบานของผูสูงอาย (สํานกสงเสรมและ
่
ิ
ุ
ุ
ั
้
ี
ี
่
่
ั
ี
ิ
้
ุ
พทกษผูสูงอาย, 2552) แตอาคารสถานทสาธารณะจํานวนมากยงไมเออตอการใชงานของผูสูงอาย ซงประเทศไทยมกฎหมาย
ี
ึ
่
ั
ุ
ื
ั
เกยวกบสงอานวยความสะดวกมานานกวาสิบปแลว เชน กฎกระทรวงกาหนดสิงอานวยความสะดวกในอาคารสําหรบผูพการ
ิ
่
ี
ํ
ํ
่
่
ิ
ํ
ั
ื
ั
ั
ั
ุ
ึ
หรอทพพลภาพ และคนชรา พ.ศ. 2548 มีผลบงคบใชกบอาคารหลายประเภท ไดแก โรงพยาบาล โรงแรม สถานศกษา
ุ
สถานีขนสงมวลชน เปนตน (กระทรวงมหาดไทย คณะกรรมการควบคมอาคาร, 2548) แตไมครอบคลุมอาคารทางศาสนา
ั
ื
ั
ั
ุ
่
ั
ุ
ี
ิ
ิ
ั
และยงไมมมาตรการควบคุมใดเพอบงคบใชกบอาคารทางศาสนา (อรณ ศรจานสรณ, 2555) จากงานวิจยทีผานมาพบวา
่
ั
สภาพแวดลอมทางกายภาพบรเวณพนทวดหลายแหงไมไดมการปรบสภาพแวดลอมทเหมาะสมกบการรองรบการใชงานของ
ี
ั
ิ
ี
ื
่
ี
่
ั
ั
้
ึ
ิ
ิ
ี
่
ั
้
ุ
้
ึ
ั
ิ
ี
่
ํ
ิ
ผูสูงอายทเขามาทากจกรรมภายในวัดทบอยครงและจํานวนเพมมากขนไดอยางสะดวกและปลอดภัยไดจรง ผูวจยจงได
่
ํ
ี
ุ
่
่
ุ
ี
ี
่
้
ตระหนักถึงปญหาและอปสรรคในการใชพนทของกลุมผูสูงอายทควรมการปรับปรงสภาพแวดลอมทางกายภาพและสิงอานวย
ื
ุ
่
ความสะดวกทีเออตอการใชงานของผูสูงอาย
ุ
้
ื
้
้
ิ
ี
ึ
ั
ุ
การวจยครงนไดทาการศกษาลักษณะสภาพแวดลอมทางกายภาพและสิงอานวยความสะดวกสําหรบผูสูงอายทมา
่
ํ
ี
่
ั
ํ
ั
ั
ึ
ั
่
่
เขาใชงานในพนทวดในเขตจงหวดสมทรปราการ ซงสอดคลองกบแผนพัฒนาจงหวดสมทรปราการ 4 ป พ.ศ. 2561-2564
ั
ั
ุ
ี
ั
ื
ุ
ั
้
ุ
ั
ู
ุ
โดยการฟนฟและปรับปรงศาสนสถานของพระพุทธศาสนา (สํานกงานจงหวดสมทรปราการ กลุมงานยุทธศาสตรและขอมล
ั
ั
ู
ี
ี
ุ
ั
ิ
ื
ํ
เพอการพฒนาจงหวด, 2561) เพอลดขอจากดการทากจกรรมและสรางความปลอดภย สงผลตอคณภาพชวตทดของผูสูงอาย ุ
ั
่
ั
ั
ั
ิ
ํ
ื
่
่
ี
ไดอยางยงยน
ื
่
ั
ั
ุ
2. วตถประสงคการวิจย
ั
ู
2.1 เพอศกษาองคประกอบสภาพแวดลอมทางกายภาพและสิงอานวยความสะดวกสําหรับผสูงอายภายในวด
ื
ํ
่
ั
่
ึ
ุ
่
2.2 เพอศกษาพฤตกรรมและความตองการการใชพนทสาหรับผสูงอายภายในวด
ี
ื
ุ
่
ู
ํ
ื
้
ั
ึ
ิ
ํ
ุ
่
ั
่
ื
2.3 เพอเสนอแนะแนวทางการปรับปรงลักษณะทางกายภาพและสิงอานวยความสะดวกภายในวัดสําหรบผูสูงอาย ุ
ั
ั
ํ
กรณีศกษา อาเภอบางพล จงหวดสมทรปราการ
ึ
ี
ุ
ั
3. ขอบเขตของการวิจย
ํ
3.1 การวจยครังนศกษาวดทตงอยในจงหวดสมทรปราการ โดยทาการศกษาเฉพาะเขตพทธาวาสและเขตธรณีสงฆ
่
ี
ึ
้
ึ
ู
ุ
ิ
ั
ั
ั
ั
ุ
ี
้
้
ั
ื
่
่
่
ื
ี
ทเปนพนทสาธารณะและพืนทภายในอาคารทมีการใชงานของผูสูงอาย ซงเปนเสนทางสัญจรในพนทอเนกประสงคเทานน
ุ
้
ี
้
่
้
ี
่
้
่
ี
ี
ั
ึ
ั
ั
ิ
ั
้
ี
ึ
3.2 การวจยครงนมีการเลือกกรณีศกษาและกลุมผูใหขอมลทคดเลือกเปนแบบเจาะจง โดยมเกณฑการเลือกวด
้
ี
่
ู
ั
ี
ุ
ิ
ไดแก ดานขนาดพนทของวัดใกลชดกบชมชน ดานองคประกอบของวัด และดานพนทกจกรรมหลากหลาย
่
้
ี
ื
ี
่
้
ิ
ั
ื
ิ
ี
่
4. ทฤษฏีและงานวจยทเกยวของ
่
ี
ั
ึ
ั
ี
ิ
ื
ิ
ิ
ั
ี
ิ
่
่
จากการศกษาของศรพร สนถวชาต (2551) พบวาวดเปนสถานทีทผูสูงอายนยมไปวัด เปรยบเสมอนเปนบานหลังท ี ่
ุ
ื
ี
ํ
ุ
ิ
ุ
ิ
ุ
ิ
ิ
สองและจฑาทพย อภรมย (2537) พบวาผูสูงอายมกจกรรมทางสังคม นาไปสูเกดเครอขายทางสังคมของผูสูงอาย โดยให
ุ
่
ึ
่
ั
ิ
ี
ี
ึ
ความสําคญกบกจกรรมทางศาสนามากทสุด ซงสนทร โคมินและสนิท สมัครการ (2522) ไดทาการศกษาแลวพบวา ชาวชนบท
ํ
ั
ึ
ั
ุ
ื
มความเชอทางศาสนาสูงกวาชาวเมอง จากเหตผลขางตนจงสงผลกบการปรับปรงสภาพแวดลอมและสิงอานวยความสะดวก
ํ
่
ุ
่
ื
ี
ี
ั
่
สําหรบผูสูงอายในวดเขตจังหวดสมทรปราการ จากงานวจยของภทรนษฐ จนพล (2556) ทาการศึกษาการแบงพนทใชสอย
ิ
ั
ั
ุ
ั
ั
ุ
ิ
ื
้
ั
ํ
ุ
้
ภายในวัดเปน 3 สวน ไดแก 1) เขตพทธาวาส ขอบเขตพืนทพระสงฆทใชในการประกอบพิธกรรมทางศาสนา 2) เขตสังฆวาส
่
ี
ี
ี
่
207
