Page 220 - The 13th Graduate Integrity Conference Proceeding
P. 220
ู
ี
่
ู
ี
่
รปท 1 ใบออนของมะมวง รปท 2 ใบแกของมะมวง รปท 3 ใบแหง
ู
ี
่
ิ
่
ี
่
ิ
ั
ทมา: ผวจย (2565) ทมา: ผูวจย (2565) ทมา: ผูวจย (2565)
ู
ั
ิ
ั
ี
ี
่
ู
รปท 4 เปลือกมะมวง
ี
่
ี
่
ทมา: ประภากร สคนธมณี (2562)
ุ
่
ี
3.2 ขอมลเกยวกับการยอม
ู
้
ี
ิ
ื
้
่
ั
ี
่
ั
3.2.1 การเตรียมอปกรณการยอม มดังน 1) วสดุทตองการสกัดสี ควรหนเปนชนเล็กเพอใหงายตอการสกด
ั
ุ
ี
่
2) หมอ สำหรับตมยอม 3) กะละมัง สำหรับลางผา แชผา ทงกอนและหลังยอม 4) เตาแกส 5) ไม สำหรับชวยคน 6) ราวตาก
้
ั
ผา
ี
ื
ี
่
ิ
ี
่
3.2.2 การเตรียมผาทใชยอม ผาทใชยอม ม 2 ประเภท คอ 1) เสนใยธรรมชาต เชน ฝาย ไหม ขนสัตว 2) เสน
ึ
้
ิ
ู
ิ
ใยประดิษฐ เสนใยธรรมชาตจะติดสีงายกวา เพราะเสนใยธรรมชาตดดซมนำไดดีกวา เมอเปยกนำเสนใยจะพองตัว ทำใหสยอม
ี
้
ื
่
ซมเขาสเสนใยไดงาย (สดาพร ตงควนช, 2550) กอนทจะนำเสนใยและผา ไปยอมสีนน ตองกำจดไขมัน สิงสกปรก รวมทงสาร
่
ี
ุ
ู
ั
้
ั
ั
ั
่
้
ิ
ึ
ุ
่
ิ
่
ี
ี
ิ
้
ทเคลือบตดเสนดายออกไป เพราะสิงเหลานีทำใหสยอมติดเสนดายไมดี(กองเคมีภัณฑและผลิตภัณฑอปโภค กรมวทยาศาสตร
ิ
บรการ, 2559)
3.3 สารชวยตด
ิ
่
ี
ุ
ั
ิ
ิ
ิ
ิ
ั
ิ
ิ
ั
ู
่
สารชวยตด หรือสารกระตุนสี เปนตวทำปฏกริยากบวตถทจะมาชวยเพมประสิทธภาพใหสีตดอยบนผาและเสน
้
ิ
่
้
ใยไดนานขน สารชวยตดยงชวยเพมและเปลียนสสันของสียอมใหไดความหลากหลายขึน (ชนาธนาถ ไชยภู, 2556) เพราะสาร
ิ
ึ
ี
่
ิ
ั
ชวยติดสามารถรวมกับโมเลกุลสีของสีธรรมชาติ ทำใหเกิดสารประกอบเชิงซอนของสี (Metal Dyes Complexes) (ภัทรา
ั
ี
ึ
ิ
้
ึ
้
ุ
ิ
้
นฎชณ พมพประพร, 2558) ทำใหสีสามารถยึดตดกบเสนใยไดดีขน โมเลกลของสีจะใหญขน ทำใหมความคงทนมากขึน ความ
ิ
ิ
ิ
ิ
ตางของสีขึ้นอยูกับสารชวยตดแตละชนิด การใชสารชวยตดเหมาะสมอยางย่งกบสียอมธรรมชาติ เพราะสีธรรมชาติสวนใหญ
ั
จะใหสีไมคงทนเมือใชงานในระยะยาว สารชวยติดธรรมชาติคือสารประกอบน้ำหมกธรรมชาติ ที่ชวยในการยึดสีและบางครัง ้
่
ั
่
ิ
ิ
ิ
้
ู
้
ทำใหสีเปลียนไปจากเดิม สารชวยตดทนยมใช ไดแก นำปนใส นำดาง นำโคลน และน้ำบาดาล การใชสารชวยตดสามารถทำได
่
ี
้
โดยการยอมหลังการยอมสีธรรมชาตินำเสนดายหรอผาไปยอมสีกอนแลวจึงนำไปยอมกบสารชวยติดภายหลัง ทิ้งไวประมาณ
ื
ั
ี
5 นาทและนำผาไปตาก
212
