Page 120 - The 12th Graduate Integrity Conference Proceeding
P. 120
1. บทนำ
กรุงเทพมหานครเปนเมืองหลวงที่เปนศูนยกลางการบริหารปกครองและศูนยกลางความเจริญทุกดานทั้งทางดาน
่
ี
เศรษฐกิจ การคาและบริการ การทองเที่ยว ศูนยกลางทางการเงิน การคมนาคมขนสง และเปนแหลงงานทสำคัญ รวมทั้งมีสิง ่
ื
ุ
อำนวยความสะดวกทางสังคมและมีสาธารณูปโภคครบสมบูรณ ดวยความเปนศนยกลางดังกลาวทำใหกรงเทพมหานครเปนเมองที ่
ู
ี
ุ
้
ั
้
ุ
ั
ี
ื
ั
่
่
ึ
มการพฒนาและขยายตวอยางรวดเร็ว ดงดดผูคนจำนวนมากอพยพยายถนฐานเขามาในพนททงกลมนกลงทนและกลมผูใชแรงงาน
ู
ั
ิ
ุ
ั
้
ั
ุ
่
ั
้
ู
ี
่
ี
่
ื
ิ
่
ิ
ิ
ทำใหเกดตงถนฐานและทอยอาศยหลากหลายรูปแบบกระจายทวพนทกรงเทพมหานครอยางรวดเร็ว การเตบโตทีรวดเรวทำใหเกด
็
ิ
่
ปญหาดานสังคม พื้นที่บางสวนมีคุณภาพชีวิตความเปนอยูไมเหมาะสม กลุมคนสวนใหญของผูรายไดนอย อาศัยอยูในพื้นที่ที่ม ี
ความเปราะบางหรือคุณภาพชีวิตที่ไมดี ยากที่จะเขาถึงการบริการสาธารณะ เกิดขอจำกัดของกลุมคนมีรายไดนอยที่ไมสามารถ
ู
่
ี
ุ
ั
่
ี
เขาถงบรการสาธารณะหรือทสิงทควรจะได โดยกลุมคนเหลานจะตังถนฐานอยในชมชนทมลกษณะเปนชมชนแออด
้
ี
่
ิ
่
่
้
ี
ิ
ั
ุ
ึ
ี
ี
จากสถติชมชนในเขตกรุงเทพมหานคร (2561:3-12) พบวามชุมชนแออดประมาณ 662 ชุมชน รอยละ 72 ของประชาชน
ุ
ั
ิ
ที่อาศัยอยูในชุมชนแออัดมีรายไดนอยไมสามารถเขาบริการสาธารณะได จากขอมูลของสำนกงานเขตคลองเตยพบวา ชุมชน
ั
คลองเตยเปนหนึ่งในชุมชนที่มีความเฉพาะทางกายภาพที่เห็นไดชัดในลักษณะที่เปนชุมชนแออัด คือ ชุมชนจะประกอบไปดวย
่
อาคารอยอาศยทีเสือมโทรม สรางตดกนอยางหนาแนนแออัด ทางเทาในชุมชนมลักษณะทแคบ ไมมีทอระบายน้ำ ระบบไฟฟาและ
ู
ั
่
ี
ิ
่
ั
ี
ประปาถูกตอเชื่อมแบบไมไดมาตรฐาน มีพื้นที่สวนสีเขียวและพื้นที่สวนกลางที่มีอยูอยางจำกัด ไมเพียงพอสำหรับคนในชุมชน
แสดงใหเห็นถึงคณภาพชีวิตความเปนอยูทีไมเหมาะสมของคนในชุมชนคลองเตย ที่ผานมามีหลายหนวยงานทังภาครัฐและเอกชน
่
้
ุ
ี
ี
ตางเขาไปชวยเหลือ โดยเนนการยกระดับคุณภาพชวิตของชุมชนในรปแบบของโครงการพื้นที่สาธารณะ แตดวยปญหาท่สะสมมา
ู
นานรวมถึงพื้นที่ที่มีขนาดใหญของชุมชนทำใหความชวยเหลือดังกลาวไมทั่วถึง บางครั้งก็เปนเพียงโครงการชั่วคราวหรือบาง
ิ
โครงการก็ไมประสบผลสำเร็จในระยะยาว สงผลใหชุมชนคลองเตยมีคุณภาพชีวตและสภาพแวดลอมที่ไดรับการพัฒนาเพียง
ั
้
บางสวนเทานน
จากขอมูลที่กลาวมาขางตนบทความฉบับนี้ จึงมุงเนนการศึกษาสถานการณพื้นที่สาธารณะในชุมชนคลองเตยและการ
เสนอแนะขอคิดเห็นของประชาชนเกี่ยวกับการดำเนินการอยางไรใหโครงการเกี่ยวกับพื้นที่สาธารณะของชุมชนใหประสบ
ี
ื
่
่
ี
ุ
้
ความสำเร็จในระยะยาว ตลอดจนนำเสนอกรณีศกษาของแนวทางการพฒนาพนทสาธารณะทีเหมาะสมกับชมชนแออดทสอดคลอง
่
ึ
ั
ั
กับความตองการ โดยใหประชาชนทั้งในและนอกชุมชนเขามามีสวนรวมในการพัฒนา ผลการวิจัยที่ไดจะเปนประโยชนตอการ
้
ี
่
ี
ั
่
้
ื
่
ี
่
ิ
ุ
ึ
้
ั
ุ
ี
ิ
ี
ยกระดบคณภาพชวตของผูมรายไดนอย ในดานการลดพืนทเสียงทเกดขนในชมชนแออดใหกลายเปนพนทสาธารณะเชิงสรางสรรค
สรางภาพจำแกบุคคลภายนอกชุมชนในทิศทางบวกของชุมชน และกระบวนการที่ไดจากพื้นที่ศึกษาสามารถนำไปใชกับชุมชนผูม ี
รายไดนอยในพนทอน ๆ ไดในอนาคต
ื
้
่
ื
่
ี
ั
ั
ุ
ิ
2. วตถประสงคของการวจย
ั
ื
ึ
่
่
ี
2.1 เพอศกษาและวเคราะหลักษณะทางกายภาพ เศรษฐกจ สังคม วฒนธรรมของพืนทในชมชนคลองเตย
้
ิ
ิ
ุ
ุ
2.2 เพอศกษาและวเคราะหแนวทางกระบวนการมีสวนรวมในการพฒนาพนทสาธารณะสำหรับชมชนผูมรายได
่
ี
ื
่
ี
ื
้
ั
ิ
ึ
นอย
ี
ี
ิ
ั
ิ
3. ระเบยบวธวจย
ั
ิ
ั
ื
ี
ั
่
การศึกษาวจยนผวจยจะศึกษาแนวทางการพฒนาพนทสาธารณะสำหรับชมชนแออด ภายใตการมสวนรวมของประชาชน
้
ี
ิ
้
ุ
ั
ี
ู
ื
้
ี
ิ
ื
้
ิ
ิ
ในพนทศกษาชมชนคลองเตย โดยใชวธการสัมภาษณเชงลึก การสัมภาษณเดยว และการสังเกตสภาพพนทจรง ในการเกบรวบรวม
่
ี
ี
่
็
ึ
ุ
่
ี
ขอมูล ซึ่งผลจากการวิเคราะหอยูในรูปแบบการบรรยาย และพรอมเสนอแนะแนวทางตาง ๆ ในการกำหนดแนวทางการพัฒนา
ั
้
พนทสวนหยอมขนาดเล็กสำหรับชมชนแออดในเขตกรุงเทพมหานคร
ื
ี
ุ
่
่
ื
่
ั
3.1 เครองมอทใชในงานวิจย
ี
ื
ั
แบบสำรวจ แบบสมภาษณ
ิ
่
ี
ั
3.2 กลุมตวอยางทใชการศึกษาวจัย
ผูวิจัยคัดเลือกตัวแทนดวยวิธีการสุมแบบเจาะจง (Purposive Random) คือ ประชาชนในชุมชน หนวยงานดาน
วชาการ หนวยงานเอกชน หนวยงานทองถน สือมวลชน
ิ
่
ิ
่
111
