Page 32 - The 12th Graduate Integrity Conference Proceeding
P. 32
1. บทนำ
กรอบการศึกษาทางสังคมวาดวยเรื่องทฤษฎีการปรับตัวทางวัฒนธรรม ถูกนำมาใชในการศึกษาการเปลี่ยนแปลงทาง
่
ิ
้
ี
ิ
ิ
่
ี
ั
ี
่
ี
ุ
ั
่
ั
วฒนธรรมจากอดีตสูปจจบนและจะมีการเปลยนแปลงตอไปอยางไมมีทสนสุด เมือวถชวตเปลียนแปลงไปดวยปจจยทางดานสังคม
จึงทำใหเกิดการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรมอยางหลีกเลี่ยงไมได อยางไรก็ตาม วัฒนธรรมก็ยังคงเปนสัญลักษณบงบอกถง ึ
ประวัติศาสตร รากเหงา และมีความเฉพาะตัวตอสังคมและบรบทนั้น ๆ การเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรมจะยังคงเหลือเอกลักษณ
ิ
บางประการถายทอดจากรุนสูรุน ทำใหเกิดการปรับตัวทางวัฒนธรรม ซึ่งสถาปตยกรรมถือเปนสัญลักษณที่สื่อถึงเอกลักษณของ
้
่
ั
ึ
่
่
วฒนธรรม อกประการหนงทสามารถแสดงออกไดอยางชดเจน เมือวฒนธรรมเปลียนแปลง สถาปตยกรรมในบริบทวฒนธรรมนนก ็
ั
ี
ั
ั
ั
ี
่
จะถูกปรับเปลี่ยนตามดังนั้น หากตองการรักษา คุณคา และรากเหงาของมรดกทางวัฒนธรรมเอาไว การรักษารูปแบบทาง
ี
ึ
่
ั
ิ
ั
ี
สถาปตยกรรมเปนอกทางเลือกทสามารถศกษาและพัฒนาตอยอดตอไป ถงแมวาอาณาจกรศรีวชยจะลมสลายไปตามกาลเวลา แต
ึ
วัฒนธรรมในรูปแบบสถาปตยกรรมคงยังเปนสัญลักษณที่แสดงถึงความมั่งคั่งรุงเรือง และขยายอำนาจในการแผขยายอาณาเขต
ี
ิ
ั
ึ
่
่
ั
่
ี
่
ิ
ิ
ี
ิ
ทหลงเหลือเปนประจกษพยานสำคญ และเมือวถการดำเนนชวตของบรบทเปลียนแปลงไป จงจำเปนตองปรับเปลียนสถาปตยกรรม
ใหเหมาะสมตอการใชงาน แตยงคงคณคาใหแสดงถงวฒนธรรมเดิม
ุ
ั
ึ
ั
ู
่
ึ
ิ
ั
่
ั
ิ
ั
ั
ั
จากการศกษาสถาปตยกรรมเชิงประวตศาสตรพบหลักฐานเกียวกบอาณาจกรศรีวชย ซงถกกลาวขานวาเปนอาณาจกรท ่ ี
ึ
ั
ั
มีความม่งค่ง ยึดครองและกุมอำนาจการคาทางทะเลและแผอิทธิพลอยางรวดเร็ว มีศิลปะและสถาปตยกรรมทีมรปแบบเฉพาะตัว
่
ี
ู
ไดรับการขนานนามวา เปนเจาแหงการคาทางทะเล มีความรุงเรืองมากในสมัยพุทธศตวรรษที่ 8-12 ศูนยกลางของอาณาจักรศร ี
ี
วิชัยยังคงเปนที่ถกเถียงกันในวงกวาง จากหลักฐานทางประวัติศาสตรยังไมสามารถสรปไดวา ศูนยกลางของอาณาจักรศรวิชยอย
ุ
ั
ู
ู
ู
ู
่
ั
ี
ั
่
ี
ี
ิ
ั
ั
ทใด มการคาดการณโดยนกโบราณคดหลายรปแบบ ไมวาจะเปน ศนยกลางของอาณาจกรศรีวชยอยทปาเล็มบง หรือ เกาะสุมาตรา
ี
หรือ ศูนยกลางของอาณาจักรศรีวิชัยอยูที่เมืองไชยาทางตอนใตของประเทศไทย ซึ่งปจจุบัน บริเวณดังกลาวคนพบวัฒนธรรม
ศิลปะและสถาปตยกรรมสมัยศรีวิชัยอยูจำนวนไมนอย สวนใหญเปนโบราณวัตถุ สำหรับโบราณสถานที่หลงเหลือใหศึกษานั้นม ี
ี
ั
ั
่
เพยง 3 แหงซงเปนสถาปตยกรรมประเภทศาสนสถานทังหมด ไดแก วดพระบรมธาตุไชยา วดแกว และวดหลง จงหวัดสุราษฎรธาน ี
ึ
ั
้
ั
ุ
ั
ั
โดยสถาปตยกรรมดังกลาวจดเปนสถาปตยกรรมไทยประเพณี มแบบแผนประเพณี และฐานานศกดของสถาปตยกรรม แตกตางกบ
ี
์
ิ
ั
ุ
ั
ื
ุ
ั
สถาปตยกรรมในปจจบน จำเปนตองศกษาเงอนไขของสถาปตยกรรมไทยประเพณีทมอยแตเดิมและสถาปตยกรรมในสังคมปจจบน
่
ึ
่
ี
ี
ู
ที่เปลี่ยนแปลงไป และนำมาออกแบบสถาปตยกรรมไทยรวมสมัยแบบศรวิชัยไดอยางถูกตองตามกาลเทศะ เพื่อแกไขปญหาความ
ี
ขัดแยงในเชิงฐานานุรูปกับฐานานุศักดิ์ และในเชิงบริบท จึงทำใหเกิด แนวทางออกแบบสถาปตยกรรมไทยรวมสมัยแบบศรีวิชย
ั
ุ
่
เพอการออกแบบสถาปตยกรรมโดยการนำรูปแบบสถาปตยกรรมไทยประเพณีมาประยกตใช
ื
ั
ุ
ิ
ั
2. วตถประสงคของการวจย
่
้
ึ
ั
ิ
ี
ุ
ื
ี
ั
้
ิ
ั
การศกษาการวจยครังนมวตถประสงคเพอนำเสนอแนวทางการออกแบบสถาปตยกรรมไทยรวมสมัยแบบศรีวชย
่
3. แนวคิดทฤษฎีทเกยวของ
ี
ี
่
3.1 แนวทางการออกแบบสถาปตยกรรมไทยรวมสมัย
ิ
ุ
สถาปตยกรรมรวมสมัย หมายถึง สิ่งกอสรางที่มงประโยชนใชสอยดานเศรษฐกจ สังคมและวัฒนธรรมรวมสมัย คอ
ื
ผสมผสานระหวางวัฒนธรรมเดิมและวัฒนธรรมสมัยใหม เปนทั้งที่สนองความตองการจำเปนในระดับทองถิ่น และสวนที่เปน
ั
อิทธิพลจากโลกภายนอก (อนุวิทย เจริญศุภกุล: 2540) โดยแนวโนมของความรวมสมยในสถาปตยกรรมเกิดจากการพิจารณา
ิ
ลักษณะเฉพาะของสถาปตยกรรมประเพณีสอดคลองกับพื้นถิ่นและภูมิอากาศ คำนึงถึงบริบทสังคมและสงเสรมคุณคาของมนษย
ุ
ตอบสนองรูปแบบวัฒนธรรมรวมสมย อันหมายถึงการแสดงออกถงความเปนตัวเอง แตมีรากเหงามาจากอดตและตองตระหนักถง ึ
ั
ี
ึ
การผสมผสานกันใหเกดแนวคิดความรวมสมัยทพรอมเปนคำตอบตอปจจบนและอนาคตของวถีชีวตและสถาปตยกรรมในสังคมรวม
ิ
ุ
ั
ี
่
ิ
ิ
ั
ั
ิ
้
ั
สมยนน ๆ (กจชย จิตขจรวานิช: 2545)
จากคำอธบายทกลาวมาขางตน สรปไดวา สถาปตยกรรมรวมสมย คอสถาปตยกรรมทผสมผสาน สถาปตยกรรมประเพณ ี
่
ื
ั
ี
ุ
ิ
ี
่
้
ั
ื
ึ
้
ั
รวมกบ สถาปตยกรรมสมัยใหม โดยคำนึงถงความเหมาะสมของการออกแบบและเคารพบริบทของสังคมนน ๆ และพนฐานในการ
ี
ั
ิ
ิ
ั
่
ี
ี
ั
ออกแบบงานสถาปตยกรรมไทยประเพณีลวนอาศยระเบยบวธรองรบดวยมติทสำคญ (อาวธ เงนชูกลน: 2549) ดงน ้ ี
ิ
ั
ิ
ุ
่
ู
่
1. มิติทางพื้นที เนนการสัมผัสรดานการใชที่วางท้งในทางแนวราบและแนวตัง โดยมีการจัดวางการเขาถึงในแตละสวน
ั
้
อยางเปนลำดับขนตอน ตามนยของการจดแบงพนทใชสอยทถกกำหนดไวอยางชดเจน
่
ู
ั
ี
้
ื
ั
ี
่
ั
ั
้
23