Page 131 - The 12th Graduate Integrity Conference Proceeding

ู
่

รปแบบการจัดกลมพนทใชสอยในงานสถาปตยกรรมทีออกแบบโดยสถาปนิกญปุน

ี
่
ื
ี
่
้
ุ


และทกอสรางในประเทศไทยในชวงยุค ค.ศ.1970-1989:

ี

่
Spatial Organizations Characteristics of Japanese Architectural Design in
Thailand During the 1970s-1989s

1
2
ั

ั
ณัฐพร เชียงสาย พิยะรตน นนทะ


บทคัดยอ
ี

ึ
ู
ิ

ี

ุ

่

่
งานสถาปตยกรรมทีออกแบบโดยสถาปนกญปนและกอสรางอยในประเทศไทยมไมนอยกวา 50 โครงการ ซงกระจายตว



ั
่

ู
ุ
ั
่
ู
ี
่
อยในกรงเทพมหานครและศนยกลางภมิภาคทสำคญตาง ๆ ของประเทศไทย โครงการกอสรางอาคารตาง ๆ ทเกดขนนนไดรบทน
ึ
ั
้
ิ

ี
ั
้
ุ

ู
ความชวยเหลือจากรัฐบาลญี่ปุนโดยผาน Japan International Cooperation Agency (JICA) สวนใหญเปนอาคารที่เกี่ยวของ
กับการศึกษา ซึ่งสถาปตยกรรมเหลานี้มีความนาสนใจในแงของทั้งการออกแบบระบบอาคาร แนวคิดในการออกแบบ และในแง
ั

สุนทรยมติ แตเปนทนาเสียดายวายงไมไดมีการศกษาเกบขอมลเกยวกบอาคารเหลานไวอยางเปนระบบ บทความนมวตถประสงค 
็
ึ

ั
ี

ี
ิ
้

้
ี
ี

ุ

ี
ี
่
ู
่

ั

ุ

ุ


้

ื
ี
ี
่
่
่
ี
ิ

ึ
ั
หลักในศกษาและวิเคราะหลักษณะการจดกลมของพนทใชสอยในงานสถาปตยกรรมทออกแบบโดยสถาปนกญปน และกอสรางใน

ิ

ั
ี
ุ
ิ
บรบทของประเทศไทยระหวางป ค.ศ. 1970-1989 ดวยวธวิจยเชิงคณภาพ โดยการศึกษาแบบพหุกรณี (Multiple-case Design)
ซึ่งอาศัยขอมูลภาคเอกสารของ JICA และแบบพิมพเขียว จากนั้นลงสำรวจภาคสนาม สัมภาษณผูที่เกี่ยวของกับอาคาร และ
ู
่
ี

ึ
ี
ึ

ิ
ั


ื
ู
่
ั
ิ

วเคราะหกรณีศกษาทเปนอาคารเพอการศกษาลกษณะใกลเคยงกน 3 อาคาร ไดแก 1) อาคารศนยปฏบติการวจยและเรือนปลกพช
ั
ื
ิ
ั
ั
ทดลอง มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกำแพงแสน จงหวัดนครปฐม 2) อาคารเรียนรวมสมเด็จพระเทพฯ สถาบันเทคโนโลยี
ิ
ั
พระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง กรุงเทพมหานคร และ 3) อาคารศูนยวิจัยและฝกอบรมดานสิ่งแวดลอม กระทรวง

ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม จังหวัดปทุมธานี โดยทำการวิเคราะหจากผังพื้นอาคาร เปรียบเทียบสัดสวนของพื้นที่ใชสอย
ี
่

ิ
่

่
ื

่
้

ตาง ๆ แสดงออกมาดวยแผนภูมภาพแสดงความสัมพนธของพืนท (Spatial Diagram) เปนเครืองมอทีใชอธิบายความเชือมตอ และ
ั

ี
่
้
ื

ความลึกของพนท ลำดบความสัมพนธการสัญจร และการเขาถงพนทใชสอยตาง ๆ ของอาคาร ผลการวิเคราะหชใหเหนรปแบบรวม

ั
ู

้
้
ั
ื
็
ึ
ี

ี
่
้

ในการออกแบบอาคารกรณีศึกษาทัง 3 แหง ไดแก ก) ความสมมาตร (Symmetrical) ของรูปแบบผังพื้น (Floor Plan) ข) ระบบ
โมดูลาร (Modular System) ในการออกแบบผังพื้น และรูปดาน ค) ผังบริเวณมีขอบเขตที่ชัดเจน ซึ่งเกิดจากพนที่ทางเดิน
ื
้
(Corridor) การออกแบบใหมีลานเปดโลง (Courtyard) ดานใน และ ง) จากกระบวนการวิเคราะหผังความสัมพันธพื้นที่ใชสอย

้
(Spatial Diagram) พบวาพนทสวนสำนกงานสามารถเขาถงไดงายและเกาะกลุมกนอยในลำดับการเขาถงพนท 1-3 ระดบ สะทอน
ี
่
ื
ึ


่
ึ
ี


ั

ั
ู

ั
้

ื
ความรับผิดชอบตอองคกร และความเปนอันหนึ่งอันเดียวกัน และวัฒนธรรมการทำงานแบบรวมแรงรวมใจ (Collective
Oriented) ขององคกรแบบญี่ปุน ซึ่งแตกตางจากระบบการทำงานที่เนนความเปนปจเจก (Individual Oriented) ที่พบเห็นได 
ั
่
ั
ทวไปในประเทศตะวนตก และประเทศไทย

คำสำคญ: สถาปตยกรรม ญปน JICA พนทใชสอย ความสัมพนธ
ื
้
่
ุ
ี

ั
ี
ั

่

ั




ู
ิ
1 หลกสตรสถาปตยกรรมศาสตรมหาบัณฑต สาขาวิชาสถาปตยกรรมภายใน คณะสถาปตยกรรมศาสตร
สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลา เจาคณทหารลาดกระบัง
ุ


ั


2 ภาควิชาสถาปตยกรรมภายใน คณะสถาปตยกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบัง


ุ

122