Page 109 - The 10th Graduate Integrity Conference Proceeding
P. 109

้
                                                                               ื
                                                 ื
                                                                                           
                             ่
                                          ั
                                             ํ
                                             ้
                                                      ั
                                                           
                                                        ํ
                                                        ้
                                                   ่
                                                   ี
                                                    ุ
                                                    
                                       ั
                       การเปลียนแปลงของวฎจกรนาในพนททงรบนา สงผลกระทบทางกายภาพ คอ ความเสียหายตอผลผลิตและอาคาร
                                                    ั
                                   ่
                                                                                ิ
                                    ํ
                บานเรือน และทางสังคมททาใหประชาชนตองปรบเปลียนวถชวต เมอความเสียหายทเกดขนไมอาจชดเชยไดดวยคาเสียหาย
                                   ี
                                                        ่
                                                                                     
                 
                                                           ิ
                                                                  ่
                                       
                                                             ี
                                                                                                
                                                                              ่
                                                                              ี
                                                            ี
                                                                                               
                                                                                  ึ
                                                                  ื
                                                                                  ้
                                                              ิ
                         ิ
                  ื
                                                                          
                                                                      ํ
                                                            ึ
                                                
                                                                                            ื
                                                                                            ่
                หรอการบรการจากหนวยงานรฐสงผลใหเกดความไมพงพอใจและนาไปสูความขัดแยง ดงนน เพอลดความขัดแยง
                                                                                                         
                                         ั
                                                  ิ
                                                                                      ั
                                                                                   
                                                                                        ้
                                                                                        ั
                                     ิ
                                                                     
                                  ู
                                     ่
                                                           ่
                                                     ั
                               
                                       
                                                                                               
                                                                                            
                                                                                               ุ
                                                                                                ั
                                                                               ั
                                                                                           
                                                                                      ้
                                                                                      ื
                                                                                   ่
                                                                                         ่
                                                                                         ี
                กระบวนการมีสวนรวมถกเพมเขามาในการบริหารจดการเพือสรางความเขาใจในการปรบเปลียนพนทใหเปนทงรบนา
                                                                                                   ้
                                                                                                   ํ

                2.  วตถประสงคของการวจย
                        ุ
                               
                                        ั
                     ั
                                       ิ
                       เพอศกษาการดาเนนการเพอการบรหารจดการนาในรปแบบของทงรบนา ปญหาทเกดขนซึงเปนอปสรรคของการ
                                                                                        ้
                                                                                        ึ
                                            ่
                                                      ั
                                                                                               ุ
                                   ํ
                                                                                          ่
                                                  ิ
                                                                                             
                                            ื
                                      ิ
                           ึ
                         ่
                                                                               
                         ื
                                                           ้
                                                           ํ
                                                                            ้
                                                                        
                                                                        ุ
                                                                          ั
                                                               ู
                                                                            ํ
                                                                                      ิ
                                                                                    ี
                                                                                    ่
                บรหารจดการนาและแนวทางในการดําเนนการแกไขปญหาทเกดขนในการบรหารจัดการนา
                                                    
                           ํ
                                                              ิ
                                                                ้
                                                                                 ํ
                                                       
                                                                ึ
                                              ิ
                           ้
                  ิ
                                                            ่
                      ั
                                                            ี
                                                                                 ้
                                                                        ิ

                3.  ทบทวนวรรณกรรม
                                    ํ
                       3.1  การจัดการนาแบบผสมผสาน (Integrated Water Resources Management: IWRM)
                                    ้
                                                          ุ
                                                                                 ั
                                                                                              ิ
                                        ่
                                                        ิ
                                                                ่
                                                                                                  ่
                            ู
                           ศนยสารสนเทศสิงแวดลอม กรมสงเสรมคณภาพสิงแวดลอม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสิงแวดลอม,
                               
                                                                   ํ
                          ่
                                                                     ่
                                                                     ี
                                                                   ้
                          ี
                            ั
                                           ั
                                                 
                                                          ิ
                                                    
                                                                                                    
                                                                                                   
                                                                                                ํ
                                                                                                     ี
                2016) เปนทไดรบการยอมรับในระดบสากล วาเปนการบรหารจัดการนาทมคณภาพและยงยน โดยการจัดสรรนาใหผูทมความ
                                                                                                      ี
                                                                                                     ่
                       
                                                                        ุ
                                                                       ี
                                                                                 ั
                                                                                                ้
                                                                                  ื
                                                                                 ่
                                                                                     
                                                                      ุ
                                                
                           ั
                                  ้
                                  ํ
                                               
                                            ั
                                            ้
                        ั
                  ี
                  ่
                เกยวของกบทรพยากรนาหลายสวน ตงแตผูวางแผนกาหนดนโยบาย ภาคอตสากรรม ภาคการทองเทยว ภาคการเกษตร และ
                                                                                         ี
                                                       ํ
                                                                                         ่
                     
                                              ิ
                               ํ
                                                                                                         ั
                                                            
                                                                          
                                                                                             
                                    
                                          ้
                                          ั
                                                                                               ี
                             
                                                                   ั
                ภาคประชาชน ใหมีนาใชไดตลอดทงในเชงพนทและเวลา ใหความสําคญตลอดลุมนา และการจดสรรน้าใหเพยงพอตลอดวฏ
                                                   ่
                                  
                                                                                     ั
                                                   ี
                                                                             ้
                                                                                           ํ
                                                                             ํ
                               ้
                                                ื
                                                ้
                                                                                           ี
                        ํ
                          ้
                                                                                           ่
                                                                                  
                          ั
                                                                                         ่
                                                                                              
                                                       ู
                 ั
                                                               ั
                                                  
                                 ้
                                                                                                  ่
                                 ํ
                                                                                                  ื
                จกรของน้าทงในชวงนานอยและมากตามแตละฤด ผานการจดการอยางบรณาการหนวยงานทีเกยวของเพอจดลําดบ
                                                                                                    ั
                                                                                                         ั
                                                                         ู
                                                                      
                                    
                              
                                                  ํ
                                                                                    ่
                             
                       ั
                                                  ้
                                                 
                                                                              ั
                                                                      
                                                                                             ํ
                                                                        ้
                                                                        ํ
                                                                                                     
                                                            ุ
                                                                    ็
                                                                           
                                                                                      ี
                ความสําคญการใชนาและ การกระจายการใชนาโดยเปลียนมมมองใหเหนวานาเปนทรพยากรทีมอยอยางจากด มมลคา ไมได 
                                                                                                  ี
                                                                                        
                                                                  
                                                                                        ู
                                                                                               ั
                                                                                          
                                                                                                   ู
                                                        ่
                               ้
                               ํ
                                                                                                        
                            
                                                                      
                                                      ํ
                                                                                        ้
                                                                                        ํ
                                                        ิ
                                     
                                                                                           
                                                                         ั
                                                                               ั
                                                              ั
                                               
                                   
                ไดมาฟรี ควรใชประโยชนใหเกดประโยชนสูงสุด ดาเนนการจดสรรควบคไปกบการรกษาแหลงนา เชน การควบคุมการใช 
                  
                                       ิ
                                                                      ู
                        ่
                                ี
                ประโยชนทดนไมใหกดขวางหรือสงผลกระทบตอทางนาตามธรรมชาต ควบคมการขยายตวของเมืองใกลแหลงนา เปนตน
                        ี
                                                                                                   
                             
                                                                                ั
                                         
                                                                                                ้
                                                       ํ
                                                       ้
                                                  
                                                                  ิ
                                                                       ุ
                              
                                                                                                ํ
                                                                                                     
                          ิ
                           หลักการดบบลิน (Dublin Principle as a Guide) (การประชมสหประชาชาตเกยวกบสิงแวดลอมและการ
                                                                                       ี
                                  ั
                                                                                      ิ
                                                                                             ่
                                                                                           ั
                                                                                       ่
                                                                          ุ
                         ี
                                                                                      ั
                        ุ
                 ั
                                                              ํ
                                                                                    ํ
                                                         ั
                                 ี
                                                                                         ่
                                                                                                      ั
                                          
                                                                                                  ิ
                                                                                         ี
                                                                                            ั
                พฒนา กรงรโอเดอจานโร,1992) ไดขยายความของการจดการน้าแบบผสมผสานโดยใหความสาคญเกยวกบการบรหารจดการ
                                                                                                    
                                                                     ั
                                                           ํ
                          ื
                 ํ
                             
                        ํ
                 ้
                นาไววา นาจดเปนทรพยากรทีจากดและเปราะบาง ตองทาความเขาใจวฎจักรของนาเพอการใชนาในระยะยาวอยางยงยน
                                                                                 ่
                                          ั
                        ้
                                                                                 ื
                    
                                                                                        ํ
                                                                                                       ั
                                ั
                                                                                                       ่
                                                                                                         ื
                                                                                        ้
                                                        
                     
                                        ํ
                                       ่
                                                                                       
                                                                              ้
                                                                              ํ
                                               ั
                                                                           
                                               ้
                                                                              ํ
                                                                     
                                         ํ
                                                                              ้
                                                                                 
                                            
                                                                             
                                                     ื
                และในการพัฒนาและการจัดการน้า ตองตงอยบนพนฐานของการมีสวนรวมของผูใชนา  ผูวางแผนและผูกาหนดแนวนโยบาย
                                                     ้
                                                  ู
                                                                                             ํ
                                                  
                                                                                           
                                                                      ่
                                                                                                     ึ
                ทก  โดยการสรางกลไกและกระบวนการมีสวนรวมเพอสรางเปาหมายหนึงเดยว ตงแตประชาชนระดบรากหญาจนถงระดบ
                                                                                                 
                                                           
                                                                               
                                                                            ้
                                                              
                 ุ
                                                       ื
                                                                                                         ั
                                                       ่
                                                                        ี
                                                   
                                                                            ั
                                                                                          ั
                  ิ
                บรหาร
                                                                        ิ
                                                                                          
                                                                                 ้
                           นามความเปลียนแปลงอยูตลอดในวงรอบของวัฎจกร การบรหารจดการนาไมเพยงแตแคการจดสรรนาใหได
                                     ่
                            ้
                                                                                      ี
                            ํ
                                                                ั
                                                                                            
                                              
                                                                                    
                                                                                                      ํ
                                                                                 ํ
                                                                            ั
                                                                                                        
                                                                                                      ้
                              ี
                                                                                                ั
                                      ้
                                      ํ
                                     ่
                                                                            
                                                                                   ี
                                                                                              ิ
                                                ํ
                                 
                                     ี
                                             
                                                                                ี
                                                  ั
                                                                                ่
                                                                     ั
                                                                                 ํ
                                                                                     ิ
                                                                                 ้
                                          ู
                                          
                                        ี
                                                          ึ
                         
                                                                                                     
                                                                 ิ
                ตามความตองการในชวงทนามอยอยางจากด แตรวมถงการบรหารจดการในชวงทนามปรมาณมากเกนความตองการ
                                                                                   ิ
                                                                                     ิ
                                                                                       ่
                                                                                       ื
                เปนอทกภย ทสรางความเสียหายได นาจงถอเปนหนงในภยพบต ในการบรหารจดการภยพบตเพอลดความเสียหายไมเพยง
                                                                                                        ี
                  
                                                                                ั
                                                                                    ั
                    ุ
                                                               ิ
                                                   
                                                              ั
                        ั
                                              ึ
                                                ื
                             
                                                           ั
                           ี
                                           
                           ่
                                                             ิ
                                                       ึ
                                                       ่
                                                                       ิ
                                                                           ั
                                            ํ
                                            ้
                                                                                     ิ
                            ั
                         ิ
                                         ึ
                              ิ
                                   
                เฉพาะเมือเกดภยพบต แตตองคานงการเตรียมการและการฟนฟ ตามวงรอบของการเกดภัยพบต
                                                                                   ิ
                                                              ู
                                                                                    ั
                                                            
                               ั
                       ่
                                       ํ
                                ิ
                                                                              ิ
                                                            ิ
                                                         ิ
                                                          ั
                       3.2  ทฤษฎวงรอบของการบรหารจัดการภยพบต (Disaster Management Cycle)
                                ี
                                                       ั
                                             ิ
                                        ั
                                                                              ื
                                                                      ี
                                                      ิ
                                                            ั
                           กลาวถงแผนการรบมือในพนทเสียงเกดภยพบต 4 ลาดับทมความตอเนองกน ดงน  ้ ี
                                                                                    ั
                                                             ิ
                                                                              ่
                                                                     ี
                                                                                 ั
                                                  ่
                                                           ิ
                                                 ี
                                                                     ่
                             
                                                 ่
                                ึ
                                                                ํ
                                              ้
                                              ื
                                                        ั
                                                                                                ิ
                                                                                    ี
                                                                                                      ั
                                                                                    ่
                                                                                        ิ
                                                                                                     ิ
                                     ั
                                                                                          ้
                                                                                                       ิ
                                                                                             ื
                                                                     ื
                                                                     ่
                                                                                             ่
                                  
                                                                                          ึ
                                                                                                  ั
                           1.  การปองกนและลดผลกระทบ (Mitigation Phase) เพอลดความเสียหายทจะเกดขนเมอเกดภยพบต เชน
                         ่
                การสรางเขือน  การกาหนดรปแบบการกอสรางอาคาร และการใชมาตรการทางกฎหมายเพือกาหนดเขตหวงหาม เปนตน
                                               
                     
                                                                                       ํ
                                 ํ
                                      ู
                                                                 
                                                                                    ่
                                                                                                       
                                                                                                         
                                                  
                เปนระยะทีตองอาศยการประเมินจากขอมลและระยะเวลาในการดาเนนการกอนเกดภัยพบต  ิ
                                               ู
                                            
                              ั
                                                                        
                                                                                ิ
                  
                         
                        ่
                                                                ํ
                                                                   ิ
                                                                                  ั
                                                                            ิ
                                                                                                   ั
                                                                                    
                                   ี
                                                                                                      ุ
                                                                                            ํ
                           2.  การเตรยมพรอม (Preparation Phase) ในการกาหนดมาตรการตาง ๆ เชน การจดทาหรอปรบปรงแผน
                                                                  ํ
                                                                                          ั
                                                                                                ื
                                                                              
                                        
                                                                              
                                  ิ
                                                                                ่
                    ั
                                                         ื
                                            ํ
                                ั
                                   ั
                                                                  ํ
                ปองกนและบรรเทาภยพบต การจดทาระบบการแจงเตอน การจัดทาระบบการติดตอสือสารในภาวะฉุกเฉน ทดสอบระบบ
                                     ิ
                                          ั
                 
                                                                                              ิ
                การฝกอบรม และการซอมรบภัยพบต เปนตน
                                    ั
                                         ิ
                                          ั
                                 
                                                
                                           ิ
                                              
                                                                               ่
                                        ั
                                                                                              ี
                                                                                        ิ
                                                           
                                                                                          ้
                                                                                    ั
                                       ิ
                                  ิ
                                                                                      ิ
                                                                                       ั
                           3.  การเกดภัยพบต (Response Phase) เปนการดําเนนการตามแผนเมือเกดภยพบตขนทนท โดยม  ี
                                         ิ
                                                                                  ิ
                                                                                            ั
                                                                                          ึ
                                                                   ิ
                                       
                 ุ
                                 ิ
                                                         
                                                             ่
                                                       
                                ี
                                                             ี
                             
                                          ั
                           ื
                จดประสงค เพอชวยชวต และปองกนความเสียหายใหไดมากทสุด
                           ่
                                                                                 
                                                                                   
                                      ู
                                  
                                                                       
                                                                              ั
                                  
                                                          ื
                           4.  การฟนฟูบรณะ (Recover Phase) คอ การชวยเหลือผูประสบภยใหเขาสูภาวะปกติ โดยการชวยเหลือ
                                                                                     
                                                                                                        
                               ํ
                                       ั
                                                                                                        
                                      
                                                                                                     ื
                                                                                                     ่
                                                                
                                                                   ั
                                                                     ั
                                                                                  ู
                        
                 
                 
                                                                               
                     ้
                     ี
                                                                          
                                                                       ึ
                                                                               
                                                                     ้
                    ู
                                                                                   ่
                                                    ั
                                                      ิ
                                                        ั
                                           
                                             ั
                                                  ั
                ฟนฟนจะตองกระทาไปโดยไมขดแยงกบการรบภยพบตในภายหนา ดงนนจงเปนการฟนฟทตองอาศัยการวางแผนเพอฟนฟ    ู
                                                                                    
                                                         ิ
                                                                                   ี
                             ั
                           ่
                                    
                ความเสียหายทีพฒนาแตกตางไปจากเดิม
                                                           100
   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113   114